Każdy z inwestorów prędzej czy później staje przed problemem oceny emitenta. Zapraszam do zapoznania się z kolejnym tekstem specjalistów z platformy Navigator Crowd. Dziś odpowiadają na pytanie „Jak oceniać spółki w crowdfundingu?”.
Jak oceniać spółki?
Crowdfunding udziałowy bardzo dynamicznie się rozwija, a spółek pozyskujących finansowanie w ten sposób jest z roku na rok coraz więcej.
Bodźcem do dalszego rozwoju rynku będzie wejście w życie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych. Jej celem jest dostosowanie polskich przepisy do unijnego rozporządzenia, które w całej UE ustanawia jednakowe zasady w zakresie crowdfundingu.
W myśl nowych przepisów operatorzy platform crowdfundingowych muszą występować do KNF o zezwolenie na prowadzenie takiej działalności. Zmiany pozwolą m.in. na zwiększenie limitu kampanii crowdfundingowych z 1 do 5 mln euro. Polska ustawa wprowadzająca przepisy europejskie zakłada dwuletni okres dojścia do tego maksymalnego progu. W jego trakcie maksymalny próg będzie wynosił 2,5 mln euro.
Nadchodzi także możliwość wprowadzenia tablicy ogłoszeń na platformach crowdfundingowych. Obrót akcjami będzie mógł się odbywać jeszcze przed ich giełdowym debiutem. W Navigator Crowd prace nad tym rozwiązaniem już trwają. Tablica ofert ma zostać udostępniona inwestorom już w tym roku.
W związku z tym odpowiedzmy sobie zatem na pytanie – jak oceniać spółki przed inwestycją i na co w szczególności zwracać uwagę?
Analiza parametrów emisji
Pierwszym krokiem w analizie emitenta powinno być dokładne zapoznanie się ze stroną emisji. To w tym miejscu można dowiedzieć się podstawowych rzeczy o spółce. Chcąc dowiedzieć się jeszcze więcej na temat warunków emisji, kluczowa jest także lektura dokumentu ofertowego. Powinien on bardzo szczegółowo opisać działalność spółki oraz parametry emisji.
Jednymi z najważniejszych elementów, na które trzeba zwrócić uwagę, są wycena spółki i cena akcji, kwota, jaką spółka planuje pozyskać oraz cel emisji. Niekiedy poszczególne emisje mogą posiadać również dodatkowe warunki, takie jak minimalna i maksymalna kwota inwestycji. Istotnym punktem może okazać się również analiza harmonogramu emisji. Wszystko to dokładnie opisuje dokument ofertowy.
Ocena potencjału spółki
Znając podstawowe warunki emisji, kolejnym krokiem jest zapoznanie się z samą spółką i ocena jej potencjału. Szczególnie w przypadku inwestycji w podmioty na stosunkowo wczesnym etapie rozwoju, podstawowym kryterium powinna być ocena zespołu, który za danym projektem stoi. Jakie jest doświadczenie kluczowych osób w spółce, co do tej pory udało się im dokonać, a także jaką posiadają reputację? Istotne są również tak zwane lock-upy dla najważniejszych członków zespołu. Uniemożliwiają im one sprzedaż akcji przez określony czas. W znacznej mierze zabezpiecza to inwestorów przed nagłym odejściem i porzuceniem projektu przez kluczowe osoby.
Kolejnym krokiem jest analiza rynku, na jakim działa spółka. Jakie długoterminowe perspektywy ma dana branża? Do jakiej grupy docelowej mają trafiać produkty spółki? Jakie są konkurencyjne podmioty? Jak wyglądają regulacje prawne w danej branży i czy w najbliższym czasie mogą tu nastąpić jakieś istotne zmiany? M.in. te pytania warto zadać, zanim przejdzie się do analizy finansowej spółki.
Ocena pod kątem finansowym wiele mówi o tym, na jakim etapie rozwoju znajduje się dana spółka. Ważne tu jest spojrzenie na bilans, ile wynoszą kapitały własne, czy firma ma jakieś zobowiązania (i względem kogo), a także jaki majątek posiada. Następnym krokiem jest spojrzenie na dotychczas osiągane wyniki finansowe. Czy spółka osiąga już zyski? Jak wyniki zmieniały się na przestrzeni ostatnich kwartałów/lat? Oraz czy (mocno księgowy) wynik finansowy netto znajduje swoje pokrycie także w rachunku przepływów pieniężnych, który pokazuje realne wpływy gotówki do spółki.
Kiedy mamy do czynienia ze spółką przed okresem przychodowym, kluczowe jest ocenienie, jak długo będą trwały prace nad danym prototypem, czy rozwiązaniem. Tu musimy znać odpowiedź na pytanie czy posiadany przez spółkę kapitał jest wystarczający do dokończenia prac.
Podstawy wyceny
Znając już odpowiednio spółkę, musimy stwierdzić, czy zaproponowana cena akcji jest korzystna. Każde przedsiębiorstwo ma bowiem określoną wartość. Nawet gdy osiąga znakomite wyniki, to nie daje inwestorowi gwarancji, że na niej zarobi. Chcąc osiągnąć zyski z inwestycji, powinno się w związku z tym przeprowadzić własne szacunki wyceny spółki.
Rodzaj wyceny zależy od tego, na jakim etapie rozwoju jest spółka, w jakiej branży działa, czy też jakie dane na jej temat posiadamy. Narzędzia wyceny są różne i każde z nich ma swoje zalety i wady. Dlatego też w miarę możliwości najlepiej oceniać wartość spółki pod różnym kątem.
Jedną z najpopularniejszych metod wyceny na rynkach finansowych jest tak zwany DCF, który oblicza wartość przyszłych przepływów pieniężnych. Opiera się on jednak na wielu subiektywnych założeniach, a także jest nieco skomplikowany dla początkujących inwestorów.
Znacznie łatwiej zastosować np. wycenę porównawczą, gdzie wycenę spółki odnosimy do aktualnych wycen giełdowych spółek z podobnej branży.
Jeśli dostępne są takie dane, to wycenę spółki można także odnieść do transakcji na rynku pozagiełdowym wśród podobnych przedsiębiorstw. Nierzadko stosowane są również pewne standardy rynkowe, a przybliżona wartość spółki określana jest wtedy jako pewna wielokrotność takich danych jako EBITDA, przychody (dla każdej branży mnożnik jest nieco inny).
Możliwości wyjścia z inwestycji
Planując kupno jakichkolwiek akcji, od razu powinno się przemyśleć, jak i kiedy będzie można wyjść z tej inwestycji i zrealizować potencjalne zyski.
Akcje nabywane poprzez crowdfunding nie różnią się niczym od pozostałych. Dlatego zgodnie z prawem, każdy posiadacz akcji spółki może je sprzedawać dowolnej innej osobie, po ustalonej z kupującym cenie. Obecnie jednak nie istnieje zorganizowany system obrotu takimi akcjami spółki. Wymagane jest zatem samodzielne znalezienie inwestora i zawarcie odpowiedniej umowy sprzedaży, co jest nieco kłopotliwe.
W przypadku crowdfundingu standardowym momentem, gdy można sprzedać akcje, jest debiut giełdowy danej spółki. Należy zatem dokładnie przeanalizować, czy spółka w ogóle planuje wejść na giełdę, a następnie kiedy debiut jest planowany i jak racjonalne wydają się te założenia. W Navigator Crowd zawsze dbamy, aby droga od kampanii crowdfundingowej do debiutu była jak najkrótsza, dlatego nie przeprowadzamy kampanii dla spółek, które planują debiut w okresie dłuższym niż 2-3 lata.
Inne wpisy – Jak oceniać spółkę
W tym samym temacie polecam też moje poprzednie wpisy:
Lubisz moje teksty? Polub mój profil na Facebook-u
Pamiętaj, że jakikolwiek tekst w serwisie Crowdnews.pl nie stanowi rekomendacji ani porady inwestycyjnej. Nie ponoszę odpowiedzialności za efekty i skutki decyzji podjętych po lekturze tekstów w serwisie Crowdnews.pl. Jeśli planujesz inwestycję w akcje – za każdym razem dokładnie zapoznaj się z materiałami przedstawionymi przez emitenta. Nie kieruj się opinią moją ani jakiejkolwiek innej osoby.
